Regelmatig krijgen we vragen over de geluidsisolatie van onze studio. Muzikanten en andere thuisstudio-eigenaren willen isolatie aanbrengen zodat ze anderen niet storen als ze hun instrument bespelen of muziek aan het opnemen zijn. Men wil het geluid “binnen” houden en ongestoord kunnen werken. En andersom: het geblaf van de hond van de buren wil je niet horen op die ene perfecte vocal-take!

Later in dat artikel richt ik mij op wat low-budget oplossingen. Eerst wat achtergrond.

Er bestaan 3 soorten geluidsoverdracht:
– Direct geluid. Dit is het geluid dat DOOR muren heen gaat. Dit zijn vooral lage frequenties.
– Contactgeluid. Dit is geluid dat zich verspreidt als trillingen door een constructie. Een goed voorbeeld: geluid dat zich verspreidt door verwarmingspijpen, of het gebonk van luidsprekers die direct op de vloer staan.
– Omloopgeluid. Geluid dat via luchtwegen naar de andere ruimte “ontsnapt”. Voorbeeld: kieren rondom deuren.

Soms bestaat de luxe een studioruimte in te graven in de tuin; een te gekke oplossing. Als de ruimte zich in een bestaand gebouw bevindt, is een optie de kamer-in-een-kamer constructie. De binnenste kamer heeft een hoge massa, en maakt op geen enkele manier contact met de omliggende constructie/buitenste kamer. De massa dempt een groot gedeelte van het directe geluid en doordat er geen koppeling is, is ook het contactgeluid nihil. Men noemt dit ook wel een box-in-box-constructie.

Onze studio B is een voorbeeld van een kamer-in-een-kamer-constructie. Dit is de enige manier om een ruimte te isoleren tegen alle 3 de soorten geluidsoverdracht. Voordat je deze aanpak kiest, moet je overwegen of je de investering ervoor over hebt: Het heeft nogal wat voeten in de aarde. Je moet zeer zorgvuldig te werk gaan, een enkel lekje of een klein kiertje kan de hele investering teniet doen en er zit veel tijd (en geld) in de voorbereiding zoals het uitzoeken van materialen en het maken berekeningen. Het houdt niet op bij de isolatie zelf. Een perfect geïsoleerde ruimte heeft namelijk ook airco en geforceerde luchtverversing nodig. Hierin moeten coulissendempers geplaatst worden om de isolatie van de ruimte te behouden te doen.

Vaak is het praktischer om afspraken te maken met je buren, een prettige koptelefoon aan te schaffen en verder de praktische tips uit dit artikel ter harte te nemen. Je kan al redelijk wat winnen als je op zoek gaat naar de zwakste schakel en dit punt  verbetert. Perfect zal het nooit worden (Drumkit? Gitaarversterker op 11? Doe geen moeite!), maar het kan maar net het nodige verschil maken. Je kan altijd later alsnog een kamer-in-kamer maken.

Hier volgen de praktische tips, in de volgorde die ik zou hanteren.

Aanpakken bij de bron:

• Inkopper: zorg ervoor dat je niet meer herrie maakt dan nodig. Voorbeeld: Richt je versterker naar je oren zodat deze niet de hele kamer hoeft te vullen met geluid! Zoals een vriend ooit verwoordde: “Waar knieën zitten, zitten geen oren”.
• Voor de gitaristen onder ons… Natuurlijk klinkt je buizenversterker beter als je deze danig open kan draaien! Overweeg de aanschaf van een “power soak” of een “isolation box” voor het opnemen.
• Een verbeterde akoestiek heeft indirect ook invloed op de mate waarin isolatie nodig is. Als je betere akoestiek hebt, dan hoor je jezelf duidelijker en hoef je de muziek minder hard te zetten. Lees het artikel op deze website over hoe je low-budget je akoestiek kan aanpakken.

Omloopgeluid is redelijk gemakkelijk aan te pakken:

• Zet tochtstrippen op de deuren en ramen.
• Bekijk of er lekken zijn op plaatsen waar er buizen door de wanden gaan.
• Bevestig een latje op de bestaande drempel zodat er ook een tochtstrip aan de onderkant van de deur kan. Zo is de deur rondom afgesloten.
• Nog zo’n inkoppertje: houd ramen en deuren gesloten tijdens de momenten dat je herrie maakt cq. geen herrie wil.

Contactgeluid:

• Zet de geluidsbronnen (versterkers, speakers) nooit direct “koud” op de vloer. Plaats er verend materiaal tussen. Daar is ook een kant-en-klaar product voor: http://www.thomann.de/nl/auralex_acoustics_gramma.htm
• Onder het verend materiaal kun je grindtegels zetten. De vloer wordt op dat punt plaatselijk zwaarder en dus lastiger in beweging te brengen. Bijkomend voordeel: je zal merken dat het laag uit deze speakers strakker klinkt!
• Hou speakers ook weg van de muur.
• In een wat ouder huis, met een houten balkenconstructie en een dunne houten vloer, is het het overwegen waard om alleen een zwevende vloer te maken. Dit zal contactgeluid aanzienlijk verminderen en dit kost veel minder moeite dan het maken van een volledige kamer-in-kamer-constructie. Let erop dat je geen koppeling maakt tussen de vloer en de wanden. Gebruik elastisch blijevnde kit rondom de vloer en zet bijvoorbeeld je bureau niet stijf tegen de wand! Een “lek” schuilt in een klein hoekje.

Direct geluid:

• Je kan ervoor kiezen om alleen de muur die grenst met de buren te isoleren. Helaas los je dan alleen een deel van het directe geluid op. De overige 2 soorten geluidsoverdracht zijn nog steeds aanwezig. In combinatie met ontkoppelen van de bronnen van de vloer kan dit toch een behoorlijk verbetering ten gevolg hebben. Het isoleren van één wand wordt vaker toegepast als geluid VAN de buren het probleem is.
• Als je een dunne deur hebt (dit is vaak een zwak punt), verzwaar deze dan door er spaanplaat tegen aan te schroeven. Maak eventueel ook luiken voor de ramen. MDF of ander hout is bruikbaar hiervoor. Spaanplaat is de goedkoopst beschikbare massa, op gipsplaat na.

Laatste tip: Geluidsoverlast is ook goed te beïnvloeden met psyche. Blijf goed in contact met je buren. Spreek tijden af wanneer je herrie gaat maken. Kondig aan als je dag veel herrie gaat maken. Het feit dat er afspraken zijn, heeft als resultaat dat je buren jouw geluid als minder hinderlijk ervaren en ze zullen voorbereid zijn. Nog een geheime tip: Informeer je buren als je iets aan de isolatie hebt verbeterd. Ze zullen verbetering bevestigen, ook al is het verschil feitelijk minimaal.